Rooibos en honeybush: ontdek de verschillen
In veel oppervlakken zijn rooibos en honeybush wel hetzelfde te noemen. Ze komen immers beide uit Zuid-Afrika, hebben beide een rode kleur en zijn ook beide cafeïnevrij. Verder bevatten beide weinig tannine en zijn ze zeer rijk in antioxidanten. Door de lage hoeveelheid tannines (ook foutief bekend als looizuur) is het onmogelijk om voor beide bitter te worden. Naast nog dat ze ook wel veel op elkaar lijken. Een kruid met een donker bruinrood uiterlijk.
Een voorbeeld van rooibos, hoe ziet rooibos er uit?
Ondanks de vele overeenkomsten zijn er echter ook een aantal verschillen. Namelijk een aantal grote verschillen. Rooibos en honeybush verschillen van elkaar door:
Alles over de planten: de verschillen
Er bestaan ook verschillen tussen de planten, het zijn dan ook 2 unieke planten die elk behoren tot de vlinderbloemfamilie. Beide groeien alleen in Zuid-Afrika. Rooibos echter alleen aan de Westkaap, specifiek in de Cederberg regio. De Cederberg regio is de enige regio waar de plant van nature voorkomt.
Planttypes: rooibos en honeybush
De rooibosplant is een struikachtige plant met een centrale stam. Zo’n beetje bij de grond af, vertakt de stam zich in een aantal aftakkingen. Aan de takken groeien de delicatere takjes die elk drager zijn van een enkele of een cluster van de zachte, naaldachtige bladeren.
De plant kan van nature tussen de 1 en 2 meter hoog worden, terwijl de gecultiveerde planten tussen de 0,5 en 1,5 meter gehouden worden. Dit in verband met een gemakkelijkere oogst. In oktober is de plant bedekt met kleine, gele bloemetjes. Elke bloem maakt één enkel vruchtje met een klein, hard zaadje.
In tegenstelling tot rooibos groeit honeybush vooral in de kustregio’s van zowel de Westkaap als de Oostkaap provincie. Honeybushplanten hebben een houtachtige stam, een relatieve lage ratio ‘bladeren per tak’ en harde zaadjes die slecht ontkiemen als ze niet gescarificeerd worden.
Tijdens scarificeren wordt de zaadhuid doordringbaar gemaakt voor lucht en water, waardoor kieming kan plaatsvinden. Ondanks dat het lastig is om rooiboszaadjes op te sporen zijn ze minder moeilijk om te laten ontkiemen.
De vorm en grootte van de bladeren verschillen tussen de honeybushsoorten. De meeste bladeren zijn echter dun, naaldachtig. Andere soorten kennen juist bladeren die langgerekt en breed zijn.
Tijdens de bloeiperiode zijn de planten gemakkelijk te herkennen. Ze zijn dan namelijk volledig bedekt met de onderscheidende, donkergele gekleurde bloemen. Bloemen met hun kenmerkende honinggeur. Vandaar ook de naam honeybush, een afgeleide van honingbos of heuningbos in het Afrikaans.
Een voorbeeld van honeybush, hoe ziet honeybush thee er uit?
Soorten en productie
In tegenstelling tot rooibos bestaan van honeybush (cyclopia of Ibbetsonia) zo’n 20 soorten in het wild. Hier zijn zo’n 5 soorten die veel voorkomen en die dan ook gebruikt worden voor commerciële teelt.
Door de grote hoogteverschillen en de immense afstanden bloeien bergthee en valleithee in september-oktober terwijl kustthee in mei-juni bloeit.
De 5 soorten die het meest voorkomen zijn:
Cyclopia intermedia, ook bekend als 'bergtee', vooral te vinden tussen Port Elizabeth en de rand van Langkloof Cyclopia genistoides, bekend als 'kustee' (kustthee), vooral te vinden in de Westkaap bij Yzerfontein en Darling en doet het gecultiveerd zeer goed in de Zuidkaap Cyclopia maculata, groeit in de Outeniqua regio bij George Cyclopia sessiliflora, bekend als 'Heidelbergtee', vernoemd naar de stad Heidelberg in Zuid-Afrika, waar het in de bergen voorkomt Cyclopia subternata, bekend als 'vleitee' (moerasthee) of 'valleitee' (valleithee)
Beide planten worden geoogst door ze af te snijden, waarna ze worden gefermenteerd en gedroogd.
Honeybush wordt vergelijkbaar gemaakt als rooibos. De bladeren van de plant worden geoogst door het in bosjes af te snijden. Na de oogst worden ze op maat gesneden en gekneusd. Na het nat maken en het op bultjes te leggen, krijgen ze in de zon de kans te fermenteren.
Het fermentatieproces zorgt ervoor dat de actieve inhoudsstoffen reageren op zuurstof. De reactie op zuurstof brengt de rode verkleuring te weeg. De bladeren worden na fermentatie middels lucht gedroogd.
Na het productieproces van oogst, snijden en kneuzen, fermentatie en drogen, worden de bladeren gesorteerd en beoordeeld op de toepasbaarheid.
Voor honeybush geldt een eenvoudige sortering op bladgrootte:
Super Fine (vooral voor traditionale theezakjes) Regular Fine (vooral voor pyramide theezakjes en voor losse thee) Coarse (vooral voor losse thee)
Voor rooibos wordt er zeer secuur gekeken naar een combinatie tussen grootte en de ratio blad-tak. Hogere kwaliteit rooibos bevatten meer smaakvolle bladeren en minder tak. Aan de hand van de lengte, kleur, smaak en aroma wordt de rooibos beoordeeld. Alleen zo kan worden bepaald wat geschikt is voor losse thee, theezakjes of voor verdere verwerking tot extract en cosmetica.
Rooibos vs. Honeybush: welke is gezonder?
Gelijk aan honeybush bevat rooibos ook weinig tannines, geen cafeïne en is het rijk aan vitaminen en mineralen, waaronder hoogwaardige antioxidanten zoals aspalathin en nothofagin. Als vers blad bevat rooibos bovendien veel vitamine C. Dit gaat echter tijdens het maken van thee verloren.
Met nog de vele mineralen zoals ijzer, mangaan, magnesium en koper kan rooibos helpen tegen velerlei kwalen.
Bijvoorbeeld bij baby’s.
Rooibosthee wordt als een zeer veilige kinderthee gezien.
Honeybush kent ook veel voordeel voor de gezondheid, door de actieve inhoudsstoffen in honeybush. Honeybush bevat bijvoorbeeld nog minder tannines (0,45%) dan rooibos en gelukkig veel actieve inhoudsstoffen.
Denk aan isoflavonen, flavonoïden, kaneelzuur, coumestaan, pinitol, xanthonoid en mangiferin. De actieve inhoudsstof pinitol (te vinden in naaldbomen) is namelijk een expectorans.
Smaakverschil tussen honeybush en rooibos
Honeybush is een directe neef van rooibos en ondanks de vele overeenkomsten tussen de twee is smaak verschillend. De smaak van honeybush ligt dichtbij dat van rooibos. In grote lijnen.
Ondanks de verschillen komt het, met zoveel dingen in het leven, aan op smaak en voorkeur. Waar de één twee absolute unieke kruidenthee zal herkennen, zal de thee voor de ander vergelijkbaar zijn. We hebben daarom hieronder beide kruidentheeën beschreven en ondanks nuances beide zoveel mogelijk tegen elkaar afgezet.
De smaak van rooibos is een natuurlijke, voor sommige verworven smaak. De smaak laat zich het beste omschrijven als een zoete, aardachtige en licht nootachtige smaak. Het aftreksel geeft een dieprode infusie. Zoals gezegd kan het een verworven smaak zijn.
Een grote groep geeft dan ook de voorkeur aan de gearomatiseerde versies van rooibos. Gelukkig is rooibos dan ook zeer geschikt om te aromatiseren.
Honeybush daarentegen kent smaaktonen van hout en honing. De thee is meer fullbody en is licht zoeter dan rooibos. De fijnproever herkent de smaaktonen van hete abrikozen of een droge fruitmix. Het aftreksel heeft een roze-rode kleur. De smaak is iets sterker dan die van rooibos en kan als meer aangenaam worden ervaren.
Honeybush en rooibos nemen beide in smaak toe als deze langer wordt getrokken. Geen zorgen dus over te lang laten trekken, voor beide is dit onmogelijk. Beide worden in geen geval bitter. Dit komt door de lage hoeveelheid tannines. Beide zijn rustig op het fornuis te zetten of mee te koken. Langer laten trekken geeft alleen maar meer smaak, zonder enige nadelen. Meer weten over het zetten van rooibos of over het maken van honeybush?
Meer rooibos tips & veelgestelde vragen
- Alles over rooibos thee
- Rooibosthee zetten
- Rooibos thee gezondheidsvoordelen
- Rooibosthee bewaren
- Korte geschiedenis van rooibos
- Uitgelegd: Productieproces van rooibos
- Verschillen tussen rooibos en groene rooibos
- 8 feiten over rooibos op een rij
- FAQ: Rooibos wel of geen thee?
- FAQ: Wat is een rooibosplant?
- FAQ: Waar komt rooibos thee vandaan?
- FAQ: Mag ik rooibos gebruiken tijdens het vasten?
- FAQ: Wat is het verschil tussen rooibos en andere rode theeën?
- FAQ: Is rooibos een kruidenthee?
- FAQ: Helpt rooibosthee bij afvallen?